วันจันทร์ที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2559

[บทสวดมนต์] "อัปปมัญญาภาวนา" หรือ "บทแผ่เมตตาไม่มีประมาณ"


"อัปปมัญญาภาวนา" หรือ "บทแผ่เมตตาไม่มีประมาณ"
(ทำบ่อย ๆ จิตจะสงบไม่ขุ่นข้องจากสิ่งทั้งปวง)

"เมตตา" หมายถึงความรัก ความปรารถนาดี ความมีไมตรีจิตต่อกันด้วยความจริงใจ
"การแผ่เมตตา" จึงหมายถึง การตั้งจิตของตนไปสู่ผู้อื่นด้วยความหวังดีต้องการให้เขามีความสุขความเจริญยิ่งๆขึ้นไป
"อัปปมัญญา" หมายความว่า ไม่มีประมาณ
การแผ่เมตตา "อัปปมัญญาภาวนา" คือ การแผ่เมตตาแบบไม่มีเว้นไม่มีประมาณ
การฝึกอัปปมัญญาภาวนา...เป็นการกำหนดจิตไปยังสัตว์ทั้งหลาย ไม่มีกำหนด ไม่มีประมาณ ในทุกภพุภูมิ แล้วแผ่เมตตาออกไปให้ทั่วถึงกัน จะไม่มีใคร หรือสัตว์ตนใด มาขัดข้องผูกจิตพยาบาทอยู่ในใจของผู้แผ่เมตตา..."อัปปมัญญาภาวนา" การกระทำนี้ถือว่าเป็น การอบรมแผ่จิตไปด้วย "พรหมวิหารธรรมทั้ง ๔" คือ...ตั้งจิตแผ่เมตตา แผ่กรุณา แผ่มุทิตา แผ่อุเบกขา ไปในสรรพสัตว์ทุกถ้วนหน้า ไม่มีประมาณ

เมื่อทำบ่อยเข้าผลที่ได้กับ "จิต" ก็จะเกิดความบริสุทธิ์ดังนี้คือ...
๑. สงบจาก โทสะและพยาบาท - ด้วยอำนาจของเมตตา
(คือสงบจากความโกรธโมโหและความอาฆาต ด้วยความปรารถนาอยากให้ผู้อื่นมีความสุข)
๒. สงบจาก วิหิงสาและโทมนัส - ด้วยอำนาจของกรุณา
(คือสงบจากความคิดเบียดเบียนและความเศร้าโศกเสียใจ ด้วยความปรารถนาอยากให้ผู้อื่นพ้นทุกข์)
๓. สงบจาก ความริษยาและโสมนัส - ด้วยอำนาจของมุทิตา
(คือสงบจากความอิจฉาและความพลอยยินดีตื่นเต้นอยากได้ ด้วยความยินดีที่ผู้อื่นมีความสุขในทางที่เป็นกุศล)
๔. สงบจาก ราคะและปฏิฆะ - ด้วยอำนาจของอุเบกขา
(คือสงบจากความติดใจยินดีและความหงุดหงิดกระทบกระทั่ง ด้วยการวางเฉย จิตเป็นกลาง)
การแผ่เมตตาทำได้ทุกเมื่อ ทุกเวลาที่นึกได้ หมั่นแผ่เมตตาวันละนิด วันละครั้งหรือทำวันละหลายๆ ครั้ง บ่อยๆก็ยิ่งดี

......ขออนุโมทนาบุญกับญาติโยมทุกท่าน.......

~ ธัมมวิชชา ภิกษุณี ~



"อัปปมัญญาภาวนา" หรือ "บทแผ่เมตตาไม่มีประมาณ"
CHANT OF METTA (Translator for langgauge: T=Thai, E=English and D=Dutch/Nederlands)


Aham avero homi - อะหัง อะเวโร โหมิ
T;ขอให้ข้าพเจ้าจงเป็นผู้ไม่มีเวร
E;May I be free from enmity and danger
D;Mag ik vrij zijn van vijandigheid en gevaar

abyapajjho homi - อัพยาปัชโฌ โหมิ
E;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
T;May I be free from mental suffering
D;Mag ik vrij zijn van mentaal lijden.

anigha homi - อะนีโฆ โหมิ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;May I be free from physical suffering
D;Mag ik vrij zijn van fysiek lijden.

sukhi - attanam pariharami - สุขี อัตตานัง ปะริหะรามิ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;May I take care of myself happily
D;Mag ik voor mezelf zorgen gelukkig.

Mama matapitu - มะมะ มาตาปิตุ
T;ขอให้มารดาบิดา
E;May my parents
D;Mogen mijn ouders

acariya ca natimitta ca - อาจาริยา จะ ญาติมิตตา จะ
T;ครูบาอาจารย์ และญาติสนิท มิตร สหาย
E;teacher relatives and friends
D;leraar, familieleden en vrienden

sabrahma - carino ca - สะพราหมะจาริโน จะ
T;พร้อมทั้งเพื่อนประพฤติพรหมจรรย์ ทั้งหลายของข้าพเจ้า
E;fellow Dhamma farers
D;fellow Dhamma zeevarenden

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and danger
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaar

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;may they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Imasmim arame sabbe yogino - อิมัสมิง อาราเม สัพเพ โยคิโน
T;ขอให้ผู้บำเพ็ญเพียรทั้งปวงในอารามแห่งนี้
E; May all meditators in this compound
D; Mogen alle meditatoren in deze verbinding

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and danger
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaar

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T; อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;May they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Imasmim arame sabbe bhikkhu - อิมัสมิง อาราเม สัพเพ ภิกขู
T;ขอให้พระภิกษุ
E;May all monks in this compound
D;Mogen alle monniken in deze verbinding

samanera ca - สามะเณรา จะ
T;สามเณร
E;novice monks
D;novice monniken

upasaka - upasikaya ca - อุปาสะกา อุปาสิกายา จะ
T; และอุบาสก อุบาสิกา ทั้งปวงในอารามแห่งนี้
E;laymen and laywomen disciples
D;leken en laywomen discipelen

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and danger
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaar

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;may they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Amhakam catupaccaya – dayaka - อัมหากัง จะตุปัจจายะทายะกา
T;ขอให้ผู้ถวายปัจจัยสี่ให้แก่ข้าพเจ้า
E;May our donors of the four supports: clothing, food, medicine and lodging
D;Mogen onze donateurs van de vier steunen: kleding, voedsel, medicijnen en onderdak.

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and danger
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaar

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;May they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Amhakam arakkha devata - อัมหากัง อารักขา เทวาตา
T;ขอให้เหล่าเทวดาอารักษ์ที่อารักขาข้าพเจ้า และเหล่าเทวดาอารักษ์
E;May our guardian devas
D;Moge onze beschermengel devas

Ismasmim vihare - อิมัสมิง วิหาเร
T;ที่อยู่ในวิหารนี้
E;in this monastery
D;in dit klooster

Ismasmim avase - อิมัสมิง อาวาเส
T;อาวาส
E;in this dwelling
D;in deze woning

Ismasmim arame - อิมัสมิง อาราเม
T;อารามแห่งนี้
E;in this compound
D;in deze verbinding

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and danger
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaar

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;May they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Sabbe satta - สัพเพ สัตตา
T;ขอให้สัตว์ทั้งหลาย
E;May all beings
D;Moge alle wezens

sabbe pana - สัพเพ ปาณา
T;สิ่งที่มีชีวิตทั้งปวง
E;all breathing things
D;alle ademhalende dingen

sabbe bhutta - สัพเพ ภูตา
T;ภูติทั้งปวง
E;all creatures
D;alle schepselen

sabbe puggala - สัพเพ ปุคคะลา
T;บุคคลทั้งปวง
E;all individuals
D;alle personen

sabbe attabhava – pariyapanna - สัพเพ อัตตภาวา ปริยาปันนา
T;สัตว์ที่เนื่องด้วยอัตตภาพ ทั้งหลายทั้งปวง
E;all personalities (all beings with mind and body)
D;alle persoonlijkheden (alle wezens met geest en lichaam)

sabbe itthoyo - สัพพา อิตถีโย
T;หญิงทั้งปวง
E;may all females
D;Mogen alle vrouwen

sabbe purisa - สัพเพ ปุริสา
T;ชายทั้งปวง
E;all males
D;alle mannen

sabbe ariya - สัพเพ อริยา
T;พระอริยบุคคลทั้งปวง
E;all noble ones (saints)
D;alle nobelen (heiligen)

sabbe anariya - สัพเพ อนริยา
T;ปุตุชนทั้งปวง
E;all worldlings (those yet to attain sainthood)
D;alle wereldse mensen (die proberen heiligheid te bereiken)

sabbe deva - สัพเพ เทวา
T; เทวดาทั้งปวง
E;all devas (deities)
D;alle deva's (goden)

sabbe manussa - สัพเพ มนุสสา
T;มนุษย์ทั้งปวง
E;all humans
D;alle mensen

sabbe vinipatika - สัพเพ วินิปาติกา
T;สัตว์นรก อสูรกายทั้งหลายทั้งปวง
E;all those in the four woeful planes
D;allen die in de vier lamentabele niveaus

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and dangers
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaren

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;may they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Dukkha muccantu - ทุกขา มุจจันตุ
T;ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายผู้มีกรรมเป็นของของตน จงพ้นจากความทุกข์ยาก ลำบาก
E;May all being be free from suffering
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Yattha-laddha-sampattito mavigacchantu - ยถาลัทธาสัมปัตติโต มา วิคัจฉันตุ
T;จงอย่าแคล้วคลาดจากสมบัติ คือ ความสุข ความเจริญ
E;May whatever they have gained not be lost
D;Laten wat zij hebben opgedaan niet verloren gaan.

Kammassaka - กัมมัสสะกา
T; ที่ตนจะพึ่งได้ (ตนย่อมเป็นเจ้าของกรรมนั้น )
E; All beings are owners of their own Kamma (Karma)
D;Alle wezens zijn eigenaren van hun eigen Kamma (Karma)

Purathimaya disaya - ปุรถิมายะ ทิสายะ
T;ขอสรรพสัตว์ทั้งหลายผู้มีกรรมเป็นของของตนที่อาศัยอยู่ในทิศบูรพา ( ทิศตะวันออก )
E;in the eastern direction
D;in de oostelijke richting

pacchimaya disaya - ปัจฉิมายะ ทิสายะ
T;ในทิศปัจฉิม ( ทิศตะวันตก )
E;in the western direction
D;in de westelijke richting

uttara disaya - อุตตรายะ ทิสายะ
T;ในทิศอุดร ( ทิศเหนือ )
E;in the northern direction
D;in de noordelijke richting

dakkhinaya disaya - ทักขิณายะ ทิสายะ
T;ในทิศทักษิณ ( ทิศใต้ )
E;in the southern direction
D;in de zuidelijke richting

purathimaya anudisaya - ปุรถิมายะ อนุทิสายะ
T;ในทิศอาคเนย์ ( ทิศตะวันออกเฉียงใต้ )
E;in the southeast direction
D;in het zuidoosten richting

pacchimaya anudisaya - ปัจฉิมายะ อนุทิสายะ
T;ในทิศพายัพ ( ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ )
E;in the northwest direction
D;in het noordwesten richting

uttara anudisaya - อุตตระ อนุทิสายะ
T;ในทิศอิสาน ( ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ )
E;in the northeast direction
D;in het noordoosten richting

dakkhinaya anudisaya - ทักขิณายะ อนุทิสายะ
T;ในทิศหรดี ( ตะวันตกเฉียงใต้ )
E;in the southwest direction
D;in het zuidwesten richting

hetthimaya disaya - เหฎฐิมายะ ทิสายะ
T;ในทิศเบื้องล่าง
E;in the direction below
D;in de richting hieronder

uparimaya disaya - อุปาริมายะ ทิสายะ
T;ในทิศเบื้องบน
E;in the direction above
D;in de richting hierboven

Sabbe satta - สัพเพ สัตตา
T;ขอให้สัตว์ทั้งหลาย
E;May all beings
D;Moge alle wezens

sabbe pana - สัพเพ ปาณา
T;สิ่งที่มีชีวิตทั้งปวง
E;all breathing things
D;alle ademhalende dingen

sabbe bhutta - สัพเพ ภูตา
T;ภูติทั้งปวง
E;all creatures
D;alle schepselen

sabbe puggala - สัพเพ ปุคคะลา
T;บุคคลทั้งปวง
E;all individuals (all beings)
D;alle personen (alle wezens)

sabbe attabhava – pariyapanna - สัพเพ อัตตภาวา ปริยาปันนา
T;สัตว์ที่เนื่องด้วยอัตตภาพ ทั้งหลายทั้งปวง
E;all personalities (all beings with mind and body)
D;alle persoonlijkheden (alle wezens met geest en lichaam)

sabbe itthoyo - สัพพา อิตถีโย
T;หญิงทั้งปวง
E;may all females
D;Mogen alle vrouwen

sabbe purisa - สัพเพ ปุริสา
T;ชายทั้งปวง
E;all males
D;alle mannen

sabbe ariya - สัพเพ อริยา
T; พระอริยบุคคลทั้งปวง
E;all noble ones (saints)
D;alle nobelen (heiligen)

sabbe anariya - สัพเพ อนริยา
T;ปุตุชนทั้งปวง
E;those yet to attain sainthood
D;degenen die nog naar heiligheid te bereiken

sabbe deva - สัพเพ เทวา
T;เทวดาทั้งปวง
E;all devas (deities)
D;alle deva's (goden)

sabbe manussa - สัพเพ มนุสสา
T;มนุษย์ทั้งปวง
E;all humans
D;alle mensen

sabbe vinipatika - สัพเพ วินิปาติกา
T;สัตว์นรก อสูรกายทั้งหลายทั้งปวง
E;all those in the 4 woeful planes
D;allen die in de 4 lamentabele niveaus

avera hontu - อะเวรา โหนตุ
T;จงอย่าได้มีเวร
E;be free from enmity and dangers
D;vrij zijn van vijandigheid en gevaren

abyapajjha hontu - อัพยาปัชฌา โหนตุ
T;อย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียน
E;be free from mental suffering
D;vrij zijn van mentaal lijden

anigha hontu - อะนีฆา โหนตุ
T;อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจ
E;be free from physical suffering
D;vrij zijn van fysiek lijden

sukhi - attanam pariharantu - สุขี อัตตานัง ปะริหรันตุ
T;ขอให้มีแต่ความสุขตลอดไป
E;May they take care of themselves happily
D;Mogen ze voor zichzelf zorgen gelukkig

Dukkha muccantu - ทุกขา มุจจันตุ
T;ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายผู้มีกรรมเป็นของของตน จงพ้นจากความทุกข์ยาก ลำบาก
E;May all beings be free from suffering
D;Moge alle wezens vrij zijn van lijden

Yattha-laddha-sampattito mavigacchantu - ยถาลัทธาสัมปัตติโต มา วิคัจฉันตุ
T;จงอย่าแคล้วคลาดจากสมบัติ คือ ความสุข ความเจริญ
E;May whatever they have gained not be lost
D;Laten wat zij hebben opgedaan niet verloren gaan.

Kammassaka - กัมมัสสะกา
T;ที่ตนจะพึ่งได้ (ตนย่อมเป็นเจ้าของกรรมนั้น )
E;All beings are owners of their own kamma (karma)
D;Alle wezens zijn eigenaren van hun eigen kamma (karma)

Uddham yava bhavagga ca - อุทธัง ยาวะ ภะวัคคา จะ
T;ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายผู้มีกรรมเป็นของของตน เบื้องบนไปจนถึงภวัคคภูมิ
E;As far as the highest plane of existence
D;Tot het hoogste van het bestaan.

adho yava aviccito - อโธ ยาวะ อวิจจิโต
T;เบื้องล่างไปจนกระทั้งถึงอเวจีมหานรก
E;to as far down as the lowest plane
D;Tot het laagste van het bestaan.

samanta cakkavalesu - สมันตา จักกะวาเลสุ
T;โดยรอบแห่งจักรวาล
E;in the entire universe
D;in het hele universum

ye satta pathavicara - เย สัตตา ปถวิจารา
T;ขอให้สัตว์ทั้งหลายที่ท่องเที่ยวไปบนแผ่นดิน
E;whatever beings that move on earth
D;Alle wezens die bewegen op de aarde

abyapajjha nivera ca - อัพยาปัชฌา นิเวรา จะ
T;จงอย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียนปราศจากเวร
E;may they are free of mental suffering and enmity
D;Mogen ze vrij zijn van mentaal lijden en vijandschap

nidukkha ca nupaddava นิทุกขา จะ นุปัททวา
T;ปราศจากทุกข์ ปราศจากอันตรายทั้งปวง
E;and from physical suffering and danger
D;en van fysiek lijden en gevaar

Uddham yava bhavagga ca อุทธัง ยาวะ ภะวัคคา จะ
T;ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายผู้มีกรรมเป็นของของตน เบื้องบนไปจนถึงภวัคคภูมิ
E;As far as the highest plane of existence
D;Tot het hoogste van het bestaan.

adho yava aviccito - อโธ ยาวะ อวิจจิโต
T;เบื้องล่างไปจนกระทั้งถึงอเวจีมหานรก
E;to as far down as the lowest plane
D;Tot het laagste van het bestaan.

samanta cakkavalesu - สมันตา จักกะวาเลสุ
T;โดยรอบแห่งจักรวาล
E;in the entire universe
D;in het hele universum

ye satta udakecara - เย สัตตา อุทักเขจารา
T;ขอให้สัตว์ทั้งหลายที่ท่องเที่ยวไปในน้ำ
E;whatever beings that move on water
D;Alle wezens die bewegen op het water

abyapajjha nivera ca - อัพยาปัชฌา นิเวรา จะ
T;จงอย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียนปราศจากเวร
E;may they are free of mental suffering and enmity
D;Mogen ze vrij zijn van mentaal lijden en vijandschap

nidukkha ca nupaddava - นิทุกขา จะ นุปัททวา
T;ปราศจากทุกข์ ปราศจากอันตรายทั้งปวง
E;and from physical suffering and danger
D;en van fysiek lijden en gevaar

Uddham yava bhavagga ca - อุทธัง ยาวะ ภะวัคคา จะ
T;ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายผู้มีกรรมเป็นของของตน เบื้องบนไปจนถึงภวัคคภูมิ
E;As far as the highest plane of existence
D;Tot het hoogste van het bestaan.

adho yava aviccito - อโธ ยาวะ อวิจจิโต
T;เบื้องล่างไปจนกระทั้งถึงอเวจีมหานรก
E;to as far down as the lowest plane
D;Tot het laagste van het bestaan.

samanta cakkavalesu - สมันตา จักกะวาเลสุ
T;โดยรอบแห่งจักรวาล
E;in the entire universe
D;in het hele universum

ye satta akasecara - เย สัตตา อากาเสจารา
T;ขอให้สัตว์ทั้งหลายที่ท่องเที่ยวไปในอากาศ
E;whatever beings that move in air
D;Alle wezens die bewegen in de lucht

abyapajjha nivera ca - อัพยาปัชฌา นิเวรา จะ
T;จงอย่าได้มีความอาฆาตพยาบาทและเบียดเบียนปราศจากเวร
E;may they are free of mental suffering and enmity
D;Mogen ze vrij zijn van mentaal lijden en vijandschap

nidukkha ca nupaddava - นิทุกขา จะ นุปัททวา
T;ปราศจากทุกข์ ปราศจากอันตรายทั้งปวง เทอญ.
E;and from physical suffering and danger.
D;en van fysiek lijden en gevaar.


-------------------------------------------------------